Transparentność w sposobie sortowania wyników wyszukiwania

Wejście w życie dyrektywy Omnibus to także zmiana w obszarze informowania klientów o zasadach plasowania ofert w wynikach wyszukiwania. Od 1 stycznia wszystkie sklepy internetowe mają obowiązek wyświetlać informacje o filtrze, jaki został zastosowany przy prezentacji wyników. Niezależnie, czy jest to rosnąca cena, kolejność alfabetyczna, czy data dodania – sklep ma obowiązek wskazać, według jakich kryteriów uszeregowano produkty. Prawo to ma zapewnić pełną transparentność w przypadku opłacania wysokiego miejsca oferty w wynikach wyszukiwania. Łączy się to z kolejną regulacją nałożoną na e-commerce. Przedsiębiorca ma obowiązek poinformowania konsumenta, jeżeli pozycje płatne są wyświetlane w wynikach wyszukiwania. Zaniechanie tego obowiązku stanowi nieuczciwą praktykę rynkową, co wiąże się z surowymi karami.

Fałszywe opinie mogą słono kosztować

Bardzo ważną zmianą jest podejście do sposobu pozyskiwania i wykorzystywania opinii klientów e-sklepów. W przypadku zbierania i udostępniania opinii kupujących nowe przepisy nakładają obowiązek wskazania wedle, jakich zasad są zbierane i publikowane. Sklepy muszą wskazać, w jaki sposób dbają, aby publikowane recenzje pochodziły tylko od tych konsumentów, którzy rzeczywiście kupili bądź używali danego produktu. Dyrektywa Omnibus ma zapobiec publikowaniu lub zlecaniu fałszywych opinii.

Numer telefonu – obowiązkowa informacja

Dotychczas sklepy e-commerce zobowiązane były do udostępniania tylko aktualnego adresu e-mail. Wraz z wejściem nowych regulacji sprzedawcy muszą zamieścić na stronie internetowej swoje pełne dane teleadresowe, tj. adres siedziby firmy, adres e-mail oraz numer telefonu, który pozwoli na jego zweryfikowanie.

Co grozi za nieprzestrzeganie przepisów?

Ważnym elementem dyrektywy Omnibus jest ujednolicenie systemu egzekwowania regulacji w praktyce. Od momentu wejścia w życie przepisów o ochronie konsumentów, czyli od 1 stycznia 2023 roku, sklepy zobowiązane są do przyjęcia obowiązujących norm. Oznacza to, że jeśli przedsiębiorcy do tego czasu nie zaktualizują swojej polityki, muszą się liczyć z poważnymi karami. Warto zaznaczyć, że im większy sklep – tym są one wyższe. 

Za wdrożenie implementacji dyrektywy Omnibus do polskiego systemu prawnego odpowiedzialny jest Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który wraz z Inspekcją Handlową dba także o kontrolę podmiotów handlowych. Za niedostosowanie się do zaktualizowanych zasad grozi grzywna w wysokości do 20 tys. zł, ale jeżeli w ciągu roku okaże się, że e-sklep nie wprowadził zmian i niezgodny z prawem proceder powtarza się trzy razy, kara wzrośnie do 40 tys. zł.  W przypadku zamieszczania lub zlecania publikacji fałszywych opinii przedsiębiorcy narażają się na karę w wysokości nawet 10% rocznego obrotu. Według dyrektywy Omnibus, gdy informacje o rocznym obrocie sklepu nie są dostępne – państwa członkowskie są zobowiązane wprowadzić przepisy przewidujące możliwość nakładania grzywien. 

Ponadto według przepisów, konsumenci, którzy ucierpieli na skutek nieuczciwych praktyk handlowych, powinni mieć zapewniony dostęp do skutecznych środków prawnych takich jak odszkodowania, a nawet do obniżenia ceny czy rozwiązania umowy.

Jak widać — nie warto ryzykować. Lepiej od razu wprowadzić zmiany i uniknąć surowych kar. 

O czym należy szczególnie pamiętać?

Duże platformy i sieci e-commerce są przygotowane do wdrażania nowych rozwiązań, często wyprzedzając przy tym cały proces legislacyjny. Z małymi sprzedawcami jednak bywa różnie. Dla wielu implementacja zmian i dostosowanie swoich platform do nowych funkcji to ostateczność, z którą czekają do ostatniej chwili, a to wiąże się z dodatkowymi kosztami.

W przypadku działalności międzynarodowej warto pamiętać, że dyrektywa Omnibus dotyczy całej Unii Europejskiej. Jej przepisy wiążą wszystkie kraje członkowskie, jednak każde państwo UE musi samodzielnie wprowadzić odpowiednie zapisy do swojego porządku prawnego, a co za tym idzie ich końcowe brzmienie może być częściowo różne w poszczególnych krajach członkowskich. Dlatego należy być przygotowanym, że przepisy obowiązujące w Polsce niekoniecznie będą dotyczyć np. Niemiec czy Czech.

Dyrektywa Omnibus wzbudza sporo emocji, jednak nie jest ona rewolucyjną zmianą. Jej przepisy nawiązują do obowiązujących już od lat ustaw, a one same są powszechnie uznawane za etyczne praktyki biznesowe. Nowe regulacje, pomimo że dla wielu kontrowersyjne, w ostatecznym rozrachunku przyniosą korzyści zarówno konsumentom, jak i przedsiębiorcom.